Kulu

“Drya Harabeleri” üzerine kurulmuş olan Kulu’nun 300 yıllık bir geçmişi vardır. 1708 yıllarında Kulupoğlu Mustafa Bey ailesi ve kendisine bağlı aşiret beyleri ile birlikte Kulu’nun şimdiki bulunduğu yere gelerek yerleşmiş ve Kulu adını da aşiret beyinin isminden Kulupoğlu’ndan almıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Erzurum, Muş ve Ağrı'dan ilçemize toplu halde göç eden vatandaşlarımız olmuş ve daha sonra Kırım ile Türkistan taraflarından gelenler de ilçemizin köy ve kasabalarına yerleştirilmişlerdir.

1926 yılında bucak olan Kulu önce Şereflikoçhisar ilçesine, 1933 yılında da Cihanbeyli ilçesine nahiye olarak bağlanmış; 1954 yılında ise Ankara’nın Haymana ve Bala ilçelerine bağlı köylerden birkaçı Kulu sınırlarına dahil edilmiş ve Konya’ya bağlı bir ilçe olmuştur.

BİR TABİAT HARİKASI: DÜDEN GÖLÜ

Geniş alüvyonlu bir girinti ile ikiye ayrılan Düden Gölü, Kulu ilçe merkezinin 5 km. doğusunda bulunmakta ve Değirmenözü Çayı ile beslenmektedir. Suyunun hafif tuzlu olması hem flamingo, kılıçgaga gibi tuzlu su kuşlarının, hem de tatlı su kuşlarının göl çevresinde barınmasını sağlamaktadır. Kuş gözlemcileri tarafından yapılan sayımlar sonucunda gölde en az 172 kuş türü bulunduğu tespit edilmiştir. Göl, su kuşları için üreme ve göç yeridir. Zira Düden gölü, Afrika’ya göç eden kuşların göç yolları üzerinde bulunmaktadır. Göç eden kuşlar, dinlenmek için Düden Gölü'ne gelir ve buradan da Afrika'ya gider. Aynı zamanda göl içinde göçmen kuşlarının ürediği dokuz küçük ada yer alır. Çok sayıda su kuşunu barındıran Düden Gölü ve çevresinde kuluçkaya yatan, kışlayan ve konaklayan türlerin başlıcaları şunlardır:

Kuluçkaya Yatan Türler: Akdeniz Martısı, Karabaş Martı, İnce Gagalı Martı, Gülen Sumru, Kılıçgaga, Van Gölü Martısı, Bataklık Kırlangıcı, Uzunbacak, Macar Ördeği, Sakarmeke, Poyraz Kuşu, Dikkuyruk, Küçük Batağan, Leylek, Kaşıkçı, Kum Kırlangıcı.

Kışlayan ve Konaklayan Türler: Flamingo, Sakarca, Angıt, Kaşıkgaga, Karaboyunlu Batağan, Çamurcun, Yeşilbaş, Çıkrıncın, Macar Ördeği, Dikkuyruk, Turna, Uzunbacak, Kılıçgaga, Halkalı Küçük Cılıbıt, Akça Cılıbıt, Döğüşken Kuş, Küçük Kum Kuşu, Boyunçeviren, Bağırtlak, Kızkuşu, Mahmuzlu Kızkuşu.

Kirli suyun Düden Gölü'ne akışını engellemek için belediye arıtma tesisi kurmuştur. Düden Gölü, ekolojik dengenin korunmasında önemli işlev görmekte ve göldeki kuşların çevredeki tarım alanlarına zarar veren haşerelerle beslenmesi nedeniyle ekonomik anlamda da çiftçilere yarar sağlamaktadır. 20 bin 275 flamingo yavrusu kuluçkadan çıkarken, bu sayı bugüne kadar dünyada tespit edilmiş en büyük flamingo kolonisi olarak kayıtlara geçmiştir.

GÖKGÖL / KOZANLI

Bu özel koruma alanı, 50 ha (0,5 km2) büyüklüğündeki bir tatlı su gölü olan Gökgöl ve Kulu ilçe merkezinin 20 km. batısındaki Kozanlı kasabası ile Gökgöl arasında yer alan yüzlerce hektarlık çayır ve bataklıktan oluşur. Sazlarla kaplı olan gölde yer yer açık su alanları da bulunmaktadır. Yeraltı suyu ve 1970’lerde sekiz kilometre kuzeybatıdaki Samsan Gölü’nü kurutmak için açılan bir kanalla beslenmektedir.

Yöre insanı, hayvan otlatma imkanlarını arttırmak için, gölün doğu çıkışına taştan basit bir set yapmıştır. Bundan önce, göl büyük ihtimalle daha küçük olup yaz aylarında kurumaktaydı. Gölden çıkan sular Tuz Gölü’ne akmaktadır. Göl sit alanı ilan edildikten sonra DSİ tarafından düzenleme yapılmış, Çevresinde piknik alanı ve Kuş Gözlem evi bulunmaktadır resmi olarak 184 kuş çeşidi tespiti yapılmıştır. Gölde Cobitus Evreni Balığı olarak bilinen bir balık türü  Dünyada sadece Gökgöl’de yaşamaktadır. Bölgede her yıl Kulu Belediyesi tarafından Gökgöl Festivali düzenlenmektedir.

İlçenin çeşitli yerlerinde hüyükler mevcut olup Karacadağ Kasabası'nda tarihi ve turizm değeri olan mağaralar bulunmaktadır. Özellikle Karacadağ Kasabasında bulunan Büyük Mağara, Altılar köyünde bulunan Kırmızı Mağara, Yaraşlı köyünde bulunan Çift kapılı Mağara, Kozanlı Kaletepe'de bulunan inler ile Kozanlı Halil İbrahim yaylasında bulunan Asma İn, Arşıncı köyü yakınlarında bulunan mağara, Samsam köyü yakınlarında bulunan Kapıkayası mağarası mevcuttur.